Yatırım malları olarak sınıflandırılan makinelerin pazar hacmi - Makina İmalatçıları Birliği (MİB) verilerine göre - 2013 yılında 42.5 milyar dolara ulaştı. Böylelikle konjonktürel gelişmeye dayalı olarak sektörün cirosu - bir önceki yıla kıyasla - % 11.5 oranında büyüme göstermiş oldu. Her ne kadar yakın gelecekte 2010/2011 yıllarında kaydedilen yüksek büyüme oranlarına ulaşılması beklenmiyor olsa da, imalat sanayinin, özellikle de küçük ve orta ölçekli sanayi işletmelerinin modernizasyon ve rasyonalizasyon gereksinimleri nedeniyle makine pazarı orta vadede büyük bir gelişme potansiyeline sahip bulunuyor. Sektördeki firmaların büyük çoğunluğu 2014 yılı için makine imalat pazarında % 5 oranında bir büyüme bekliyor. Nispeten düşük faiz oranları yeni makine ve tesislere yönelik yatırımları kolaylaştırıyor. Alman makine üreticileri ihracat bağlantılarının yanısıra yerel üretim tesislerine yatırım yapma açısından da ilginç olanaklara sahip bulunuyorlar.

Takım tezgahlarına yönelik talep yüksek düzeyini koruyor. Ülke genelinde üretim tesislerinin genişletilmesine ve modernizasyonuna yönelik olarak gerçekleştirilen yatırımlarda takım tezgahlarına ve metal işleme makinelerine gereksinim duyuluyor. Pazardaki talep % 80 oranında ithalat yoluyla karşılanıyor. İthalatta Almanya’nın pazar payı % 22 (2013) düzeyinde bulunuyor. Sektörel analizlere göre 2014 yılında takım tezgahlarına yönelik talebin % 7’nin üzerinde artış göstermesi bekleniyor.

Kauçuk ve plastik işleme makinelerine yönelik olarak da halen yoğun talep olduğu dikkat çekiyor. Türkiye % 2.8‘lik küresel pazar payı ile dünyanın 7‘inci büyük plastik üreticisi ülkesi konumunda bulunuyor. Plastik Sanayicileri Derneği (PAGDER; www.pagev. org.tr) verilerine göre sektörel üretim hacmi 2013 yılında -bir önceki yıla kıyasla- % 13’lük artışla 8,1 milyon tona ulaştı. Üretim değeri ise % 17’lik artışla 34.4 milyar dolara yükseldi. Yurtiçi tüketim 2013 yılında % 6.9 artışla 7.2 milyon tona (32.7 milyar dolar) ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre plastik işleme makineleri ithalat hacmi 2013 yılında 526.8 milyon dolar, Almanya’nın ithalat içindeki payı ise % 28.4 düzeyinde bulunuyor.

Almanya % 28.4 (2013) oranındaki pazar payı ile Türkiye’nin gıda işleme ve ambalajlama makineleri ithalatında ilk sırayı alıyor. Gıda ve içecek sanayinin üst kuruluşu TGDF 2014 yılı için sektörün üretim hacminde % 5’lik bir artış bekliyor. Büyümekte olan gıda ve kozmetik ürünleri pazarı da ambalajlama makineleri üreticileri açısından avantaj oluşturuyor.

İş ve inşaat makineleri pazarının çok sayıda kapsamlı altyapı ve kentsel dönüşüm projeleri nedeniyle orta ve uzun vadede büyüme göstermesi bekleniyor. İnşaat sektörü 2013 yılında % 7.1 oranında reel büyüme kaydetti. Ancak konut pazarında yaşanan arz fazlası 2014 yılında yeni konut projelerinde belirgin bir gerileme görülmesine neden oldu. Sektörün üst kuruluşu olan İMDER (İş Makinaları Distribütörleri ve İmalatçıları Birliği) üyesi firmalar 2013 yılında toplam 13.200 adet iş ve inşaat makinesi satarak, satışlarını bir önceki yıla kıyasla % 4.3 oranında artırmış oldular. Türkiye’de satılan inşaat makineleri içinde yerli üretimin payı sadece %25 ila %30 arasında bulunuyor.

Tekstil ve hazır giyim sanayilerinin makine talebi halen yüksek düzeyini koruyor. Esnek üretim, kısa teslimat süreleri ve kalite artışı sayesinde özellikle Avrupa siparişlerindeartış görülüyor. Ev tekstilleri sektörü 2009 yılındaki gerileme sonrasında tekrar büyüme trendine girmiş bulunuyor. Türkiye’nin tekstil ve deri işleme makineleri ithalat hacmi 2013 yılında % 18.6’lık artışla 2.1 milyar dolara yaklaştı. Almanya % 30’a yaklaşan payı ile Türk tekstil sanayinin makine alımlarında en büyük tedarikçi ülke konumunda bulunuyor. Türk tekstil sanayi, hazır giyim sanayi ile birlikte 27.7 milyar dolarlık bir ihracat hacmine sahip bulunuyor.

Kağıt ve matbaacılık makinelerine yönelik talebin orta vadede artış göstermesi bekleniyor. Hijyenik kağıt sektöründe ciddi bir büyüme potansiyeli görülüyor. Türkiye’nin kağıt ve matbaacılık makineleri ithalat hacmi - TÜİK verilerine göre – 2013 yılında 505.9 milyon dolara ulaştı. Almanya’nın ithalat içindeki payı % 30 düzeyinde bulunuyor.

Büyük üretim tesislerine yönelik taleplerde çevre sektörünün yanısıra, petrokimya sanayinin ve enerji sektörünün de orta ve uzun vadede öne çıktığı görülüyor. İzmir yakınındaki Aliağa‘da ve güneyde Akdeniz kıyısındaki Ceyhan petrol terminali bölgesinde çok sayıda rafineri ve petrokimya tesisi projesi planlanmış bulunuyor. Doğalgaz dağıtım ağının genişletilmesi için hazırlanan projelerin yanısıra atık imha ve sulama tesisleri için yapılacak yatırımlarla bağlantılı olarak pompa, pompalama sistemleri ve kompresörlere yönelik talebin belirgin şekilde artması bekleniyor. Bu sektörde ithalat 2013 yılında % 18.1’lik artışla 2.2 milyar dolara ulaşmış bulunuyor. Almanya’nın ithalat içindeki payı % 17 olarak veriliyor.
(Çeviri: Süheyla ababay) Necip C. Bağoğlu Germany Trade & Invest, Istanbul