Dünya Çelik Derneği’ne (worldsteel) verilereni küresel ölçekte 2014 yılında Türkiye’nin ham çelik üretimi, önceki yıla kıyasla % 1.8 düşüş göstererek 34.04 milyon ton seviyesinde kaldı. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği’ne (TÇÜD) göre bu gerilemenin ardında Çin’in iç talebindeki azalma ve bunun sonucu olarak dünya pazarlarına yoğunlaşması, Türk çeliğine karşı yürütülen koruma tedbiri soruşturmalarının rolü büyük. Son iki yıl karşılaştırılığında dünyada çelik üretimin yüzde 3,4 artmasına karşın Türk çelik sanayinde üretim yüzde 5,2 oranında düştü. İki yıllık aynı dönemde küresel ölçekte ham çelik üretimi ise artarak % 4.8 büyüdü.

Türkiye üretimde 2014’te bir sıra gerileyerek 9. sıraya düştü

Dünyada çelik üreten 65 ülke arasında 8. sırada yer alan Türk çelik sektörü, Avrupa’da Almanya’nın ardından ikinci sırada yer alıyor. Ancak 2014’ün son çeyreğinde gelen veriler, Türkiye’nin daha önce belirttiğimiz nedenlerle bir sıra gerilemesine neden oldu. Aslında Kasım ayı sonunda açıklanan veriler yılın az da olsa gerilemeyle kapanacağının sinyallerini vermişti. Yılı 36 milyon ton üretimle kapatmayı hedefleyen Türkiye, 34 milyon tonda kaldı. Dünyanın en büyük üreticilerine baktığımızda Çin yine birinciliğini korurken, onu Japonya, ABD, Hindistan, Güney Kore, Rusya ve Almanya takip etti. Brezilya ise Türkiye’nin bir adım önüne geçerek 8. sıraya yerleşti. Çin tek başına dünya çelik üretiminin yaklaşık yarısını karşılıyor. Hammadeyi ucuza temin eden ve cevherden üretim yapan Çin’in karşısında rekabet oldukça zorlaşıyor. Bu çerçevede yerli üreticiyi korumak amacıyla 18 Ekim 2014 tarihinde Türk Hükümeti’nin Avrupa Birliği (AB) ve Serbest Ticaret Anlaşması (STA) olanlar dışındaki ülkelerden yapılan ithalata yüksek gümrük vergileri getirildi. Bu düzenlemenin sonuçlarını zaman içinde göreceğiz.

Otomotiv ve beyaz eşya sektörlerinin çelik tedariği yüzde 12,7 oranında arttı

Yine TÇÜD verilerine göre 2014 yılında Türkiye’nin kütük üretimi, 2013 yılı ile karşılaştırıldığında % 6.4 düşme kaydederek 24.61 milyon tona geriledi. Ancak, otomotiv ve beyaz eşya gibi çeliğe dayalı sanayi üretimlerinde çelik ürünlerinin ara ürünü olan slabın üretimi % 12.7 gibi ciddi bir artışla 9.42 milyon tona ulaştı.

Türkiye’nin en büyük pazarı Orta Doğu’ya ihracatı düştü

2014 yılının Kasım ayı sonu itibariyle Türkiye’nin çelik ihracatı genel olarak miktar bazında % 6 düşüşle 16.29 milyon ton gerçekleşti. Türkiye’nin en büyük pazarı olan Orta Doğu’ya ihracatta ise düşüş kaydedildi. 11 aylık dönemde Orta Doğu ve Körfez ülkelerine gerçekleştirilen ihracat % 22.5 düşüşle 5.43 milyon tona, Avrupa ülkelerine yapılan ihracat % 4.4 kayıpla 2.87 milyon tona düştü. ABD’ye ihracat ise 2013’ün aynı dönemine göre % 98.9 artışla 1.804 milyon tona yükseldi. Bağımsız Devletler Topluluğu’na yapılan ihracat da % 18.7 düşüşle 693 bin tona indi. 2014’ün 11 aylık döneminde Türkiye’nin toplam çelik ithalatı bir önceki yılın aynı dönemine oranla miktarda % 7.9 kayıpla 12.37 milyon tona, değerde % 6.6 düşüşle 10.86 milyar dolara geriledi.

TÇÜD Genel Sekreteri Dr. Veysel Yayan, Türk çelik sektörünün ülkedeki tüm sektörlerin ve sanayi kuruluşlarının ihtiyacını karşılayacak kapasitede olduğunu belirterek gelişmiş ülkelerdeki gibi sektörün yerli sanayi ile entegre olması gerektiğini ve ithalata dayalı büyümenin hiçbir ülke tarafından sürdürülebilir olmadığına dikkat çekiyor.
(Abbas Özpınar)